Zo elk jaar rond de start van het academisch jaar, open ik de krant en stuit ik op dat artikel waarvan ik de inhoud eigenlijk al lang ken. Zorg-, ingenieurs- en economiediploma’s hebben de grootste jobzekerheid, terwijl sociale en politieke wetenschappen het moeilijkst liggen op de arbeidsmarkt. Daarnaast studeren ongeveer tweeduizend studenten journalistiek af per jaar, maar zijn er maar tweehonderd beroepsjournalisten in Vlaanderen. Met mijn communicatiewetenschappelijke achtergrond en mijn masterstudie journalistiek, ben ik dus eigenlijk de pineut. Voor alle duidelijkheid, ik vraag om geen medelijden, want ik ben altijd al op de hoogte geweest van het twijfelachtige Vlaamse medialandschap wat carrièreuitbouw betreft. Ik volg gewoon liever mijn dromen dan mijn portemonnee.
We moeten er dus geen doekjes om winden, het gaat helemaal niet goed met de Vlaamse mediabedrijven. Mediahuis schrapte vorig jaar tweehonderdenvijf banen. Roularta boekt een nettoverlies van 6,7 miljoen, Sanoma verkoopt dan weer zijn Vlaamse magazines en ook de Persgroep ondergaat financiële hervormingen.
Een paar dagen geleden stootte ik dan ook op een illustratie die een toch wel een gewaagde voorspelling lanceerde: “In 2026 zal in België de papieren krant verdwijnen”. Maar Hans Deridder, managing editor bij De Persgroep en Caspar van Rhijn, directeur van digitale nieuwsmedia bij Mediahuis zijn het er over eens dat de papieren krant niet zal verdwijnen. Of dit soort medium nog nieuwe perspectieven kan krijgen, is een ander debat. Verdwijnen of niet, de papieren krant kent inderdaad jaarlijks een dalende oplage.
Om eerlijk te zijn, is dit onderwerp oude koek voor mij. Het medialandschap in Vlaanderen is natuurlijk een belangrijk gegeven voor een studente zoals ik. Maar ik zie mezelf als meer dan een Vlaming of Belg. Als journaliste in spe – wat na mijn korte anekdote hierboven zeer beladen woorden zijn – ben ik van mening dat men verder moet kijken dan je eigen grenzen en gedreven moet zijn om andere culturen, werelddelen en mensen te leren kennen. Een consequente vraag is dan ook, hoe de papieren krant het in de rest van de wereld doet? Mijn ogen glijden over een ingebeelde wereldkaart en ik kom uit bij – hoe kan het ook anders – de Verenigde Staten. Ik verlaat namelijk binnen twee maanden Brussel en trek voor één semester naar the Midwest (Illinois, Verenigde Staten). Maar jawel, ook de Verenigde Staten ondergaan moeilijke tijden. De globale verspreiding van printmedia daalt daar jaarlijks met acht procent en mediatitels die een vergelijkbaar bereik hebben met de Vlaamse kranten, verdwijnen. My – temporate – move to the States is dan misschien toch niet zo’n goede professionele zet. Al is het enkel om ‘the American Dream’ belofte, het Amerikaans medialandschap is van een ander kaliber dan België. Het grote Amerika heeft meer potentiële lezers en daarom ook meer inkomsten van advertenties. Daarnaast is Amerika gekend om zijn ondernemingszin, kapitaalinjecties in mediabedrijven gebeuren daar dus vaker dan in België.
Vliegen we even door naar het Westen en komen we in Azië. Tegenwoordig het walhalla van de papieren krant… Wel, het is te verstaan dat van de honderd best verkochte kranten ter wereld, er vierenzeventig uit Azië komen, waarvan tweeënzestig uit China, Japan en India. Ook in Latijns-Amerika, Azië en het Midden Oosten stijgt de oplage.
Het einde van de papieren krant? Ik heb geen idee. Moet ik mijn hoofd daar over breken? Met mijn academische achtergrond is mijn toekomst toch al niet zo rooskleurig. Of mensen nu een papieren krant of een digitale krant lezen, gaat dat de toekomst van journalistiek bepalen? Ik kijk er alvast naar huis om vrijdag terug thuis te komen en gezellig de papieren krant door te neuzen!
Bronnen
De Preter, Wim. (2014). Online journalistiek economisch bekeken [PowerPoint slides].
http://www.thelocal.se/20080602/12180
http://www.theguardian.com/media/greenslade/2014/jul/11/abcs-national-newspapers
http://www.standaard.be/cnt/dmf20140217_00984227
http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/cultuur%2Ben%2Bmedia/media/1.1772220
http://www.standaard.be/cnt/dmf20140509_020
Afbeeldingen
Katriens kritische kijk 